Lastig om voldoende leden op de vergadering te krijgen voor een statutenwijziging?

Statutenwijziging bij verenigingen: weet waar je aan toe bent

De statuten vormen het fundament van je vereniging. Hierin staan alle spelregels, vastgesteld door de notaris bij de oprichting. Soms wil of moet je de statuten aanpassen, bijvoorbeeld omdat je vereniging een nieuwe koers vaart of omdat een koepelorganisatie dit verplicht stelt. Vaak hoort daar een duidelijke deadline bij. In de praktijk blijkt dit ingewikkeld: de opkomst bij ledenvergaderingen is soms te laag waardoor een besluit tot wijziging uitblijft. Dat kan de vereniging flink in de weg zitten.

Waar loopt het vaak vast?

Een statutenwijziging wordt altijd besproken in de algemene ledenvergadering. De wet bepaalt dat twee derde van de aanwezige leden vóór moet stemmen. Soms zijn de statuten zelfs nog strenger: ze vereisen bijvoorbeeld unanieme instemming of een extra hoog opkomstpercentage (quorum). Er moeten dus niet alleen genoeg leden voor stemmen, ook moet een bepaald percentage van alle leden aanwezig zijn. Dit kan het besluitvormingsproces flink vertragen of zelfs blokkeren.

Voorbeeld uit de praktijk

Een schaakvereniging met tien leden wil samengaan met een damvereniging. In de statuten staat:

• Minimaal de helft van de leden moet aanwezig zijn
• Minimaal 67% moet vóór stemmen

Bij de eerste vergadering zijn er drie leden. Twee stemmen voor (67%), maar er zijn te weinig leden aanwezig. Bij de tweede vergadering zijn er genoeg leden, maar niet genoeg stemmen vóór. Pas bij de derde vergadering lukt het om aan beide eisen te voldoen.

Blijft het quorum onhaalbaar? Dan kan de rechter helpen. De rechter kan beperkende voorwaarden tijdelijk buiten werking stellen, zoals het opkomstvereiste of de verhoogde meerderheid. Zo kan de vereniging tóch een besluit nemen. De rechter mag alleen de statuten zelf niet wijzigen, dat is bij een stichting wel anders.

Voorbeeld uit de rechtspraak

Op 5 augustus 2024 besliste de Rechtbank Noord-Holland dat een vereniging, die voor 1 januari 2025 haar statuten moest wijzigen, dit tóch mocht doen ondanks een onhaalbaar opkomstvereiste. In de volgende vergadering mocht het besluit genomen worden, onafhankelijk van het aantal aanwezigen.

Beter voorkomen dan genezen

Wil je deze situatie voorkomen? Neem dan direct in de statuten op dat het opkomstvereiste bij een tweede vergadering vervalt als dit in de eerste vergadering niet wordt gehaald. Jouw notaris weet precies hoe je dit goed regelt.

Advies dat jouw vereniging vooruitbrengt

Bij Uniq Notariaat denken we verder dan de regels. Wij zorgen ervoor dat jouw vereniging flexibel kan inspelen op veranderingen, zonder onnodige blokkades. Je krijgt helder advies, slimme oplossingen en alles wordt van begin tot eind geregeld. Neem gerust contact op als je wilt weten hoe je statutenwijzigingen slim en toekomstbestendig regelt. Jouw toekomst verdient meer.